Z Ziemi Świętej nad Bałtyk

autor zdjęcia: Alamy Stock Photo/be&w

źródło: Rzeczpospolita

„Wjazd wielkiego mistrza Siegfrieda von Feuchtwangen do zamku malborskiego”, obraz Karla Wilhelma Kolbego (młodszego) z 1825 r.

autor zdjęcia: Alamy Stock Photo/be&w

źródło: Rzeczpospolita

8 czerwca 1457 r. Kazimierz Jagiellończyk wkroczył do Malborka, przejmując go na rzecz Polski, a dwa dni później przyjął w Wielkim Refektarzu hołd nowych poddanych

autor zdjęcia: Ligier Piotr/Muzeum Narodowe

źródło: Rzeczpospolita

„Bitwa pod Grunwaldem”, obraz Jana Matejki z 1878 r.

Pełniąc posługę szpitalną i walcząc w obronie chrześcijaństwa, członkowie zakonu krzyżackiego okazali się także sprawnymi urzędnikami i administratorami. Należy pamiętać, że na przestrzeni trzech stuleci bracia-rycerze stworzyli w Prusach potężną organizację państwową, z którą silniejsze niż Królestwo Polskie kraje musiały się liczyć.

Zakon niemiecki, znany w Polsce jako krzyżacki, nie od razu posiadał tak rozległe terytorium, obejmujące zasięgiem wybrzeże Pomorza Środkowego aż po terytoria współczesnych krajów bałtyckich – dawnych Inflant. Nie od razu przybył także na zaproszenie Konrada Mazowieckiego. Wiele z tych okoliczności, o których tyle napisano w fachowej literaturze, nie jest do końca bliżej znanych. Cezurą, która miała wyznaczać początek zaangażowania zakonu krzyżackiego nad Bałtykiem, była Złota Bulla z 1226 r., w której cesarz niemiecki Fryderyk Hohenstauf potwierdza nadanie Konrada Mazowieckiego, a sam jednocześnie daje prawa zwierzchnie do ziem pogańskich Prusów. Nowsze badania przesuwają w swoich hipotezach czas wystawienia Złotej Bulli na 1235 r. Właściwą datą inicjującą sprowadzenie Krzyżaków powinien być rok 1228, bo wówczas książę mazowiecki nadaje drobne posiadłości na Kujawach i ziemię chełmińską braciom-rycerzom. Do tej pory budzi kontrowersje uznawany przez część badaczy tzw. falsyfikat kruszwicki, wystawiony rzekomo w 1230 r. Na jego mocy Konrad Mazowiecki miał zrzec się praw do ziemi chełmińskiej.

Dopiero w 1231 r. niewielka grupa siedmiu rycerzy (i towarzyszące im świty) pod wodzą Hermana Balka wyznaczonego na mistrza krajowego Prus, zakłada warownię w Toruniu, skąd Krzyżacy będą wyruszać w kierunku ziem...